Türkiye merkezli firmaların yurt dışında şubeleri olması durumunda, oradaki ticari faaliyetleri sonucu elde etmiş oldukları kâr veya ortaya çıkmış zararları, Türk vergi mevzuatına göre değil, ilgili ülkenin vergi mevzuatına göre tespit edilmektedir. O ülke mevzuatına göre elde edilen kazanç Türkiye’de genel sonuç hesaplarına yansıtılmaktadır. Bunu muhasebeden anlamayanlar için açıklaması ise, örneğin yurt dışında 100 bin TL kâr elde etmiş olsun. Ülkemizde de 800 bin TL kar elde etmiş olsun. Bu iki kazanç toplanarak bu şirketin o yılki kârı olan 900 bin TL olarak hesaplanır. Zarar edilmesi durumunda ise bu hesaplamanın tam tersi bir hesaplama söz konusudur. Dolayısıyla, yurtdışındaki işlerin yürütülmesi için şubelerdeki faaliyetler, Türkiye merkezli şirketin ortaklığı olarak değerlendirilmektedir.
Yukarıdaki açıklama ile, merkezi Türkiye’de bulunan firmanın yurt dışındaki şubesindeki faaliyetlerinin kayıtlarının Türkiye’deki vergi kanunlarına göre tutulması söz konusu değildir.
Ayrıca, yurt dışında açılmış olan şubeye ait paraların merkez tarafından kullanılması halinde “393-Merkez ve Şubeler Cari Hesabı” na kayıt edilir. Bu şubeye ait paraların kullanılmaması halinde de merkez işletmenin kayıtlarında herhangi bir işlem yapılması söz konusu değildir.
Sözün kısası,
- Yurt dışındaki ticari kazançtan dolayı elde edilen kar veya zarar işletmenin Türkiye’deki o yıl elde etmiş olduğu kâr veya zararın içerisinde yer alır.
- Yurt dışı şubelerindeki faaliyetlerden dolayı elde edilmiş olan evrak kayıtları o ülke mevzuatına göre kayıt ettirilir.
- Yurt dışı şubesinin “393-Merkez ve Şubeler Cari Hesabı” kullanılır.
Yorumlar